Krzyżacy - Strona 429

Tu zwrócił się do bratanka:
- Zbyszku, każ zaś to wino, które nam przysłali, postawić. Siadajcie, wasze moście, i
mówcie, bo lepszej driakwi żaden medyk na moje choróbsko nie wymyśli.
Zbyszko, zaciekawion też bardzo, sam postawił dzbaniec z winem, a przy nim kubki, po czym
siedli naokół stołu i pan z Maszkowic tak mówić począł:
- Utwierdzenie to jest nic, bo co ręką ludzką stawiane, to ręka ludzka zburzyć zdoła.
Wiecie, co trzyma w kupie cegły? -wapno! - A wiecie, co ludzi? - miłość.
- Rany boskie! miód wam, panie, z gęby płynie - zawołał Maćko.
A Zyndram uradował się w sercu tą pochwałą i tak dalej rzecz prowadził:
- Z tutejszych ludzi - ten ci ma u nas w pętach brata, ten syna, ten krewniaka, inny
zięcia alibo kogo. Komturowie graniczni każą im na rozbój do nas chodzić - więc niejeden
polegnie i niejednego nasi ułapią. Ale że tu już się zwiedzieli ludzie o ugodzie między
królem a mistrzem -przychodzili tedy do nas od samego rana podawać nazwiska jeńców, które
nasz pisarz spisywał. Był naprzód bednarz tutejszy, możny mieszczanin, Niemiec, mający
dom w Malborgu, który w końcu rzekł: "Bym mógł waszemu królowi i Królestwu w czym się
przysłużyć, nie tylko bym majętność, ale i głowę oddał". Odprawiłem go, myśląc, że
Judasz. Ale potem przychodzi ksiądz świecki spod Oliwy, prosi o brata i tak powiada:
"Prawda-li to, panie, że na naszych pruskich panów wojną nastąpicie? bo wiedzcie, że tu
już cały naród, gdy mówi: "Przyjdź Królestwo Twoje", to o waszym królu myśli". Było potem
o synów dwóch szlachty, co na lennych ziemiach wedle Sztumu siedzą; byli kupcy z Gdańska,
byli rzemieślnicy, był, który dzwony w Kwidzyniu leje, była różnych ludzi kupa - i
wszyscy gadali to samo.
Tu przerwał pan z Maszkowic, wstał, obaczył, czy za drzwiami nikt nie podsłuchuje, i
wróciwszy, kończył przyciszonym nieco głosem:
- Długom ja o wszystko wypytywał. Nienawidzą w całych Prusiech Krzyżaków i księża, i
szlachta, i mieszczanie, i kmiecie. I nienawidzi ich nie tylko ten naród, któren naszą
alibo pruską mową mówi, ale nawet i Niemcy. Kto musi służyć, służy - ale zaraza każdemu
milsza niż Krzyżak. Ot, co jest...
- Ba, ale co się to ma do krzyżackiej mocy - rzekł niespokojnie Maćko.
A Zyndram pogładził dłonią swoje potężne czoło, pomyślał chwilę, jakby szukał porównania,
a wreszcie uśmiechnął się i zapytał:
- Potykaliście się kiedy w szrankach?
- Jużci i nieraz - odrzekł Maćko.
- To jakże myślicie? Nie zwali ci się z konia przy pierwszym starciu rycerz, choćby
najmocniejszy, ale taki, któren ma poderżnięty poprąg u siodła i strzemiona?
- Jako żywo!
- No, widzicie: Zakon to taki rycerz.
- Prze Bóg! - zawołał Zbyszko. - Pewnie i w książce nic lepszego nie wyczytasz!
A Maćko aż wzruszył się i rzekł nieco drżącym głosem: